Στο χείλος της ύφεσης η Γερμανία - Η «ατμομηχανή» της Ευρώπης στη χειρότερη μεταπολεμική περίοδό της

Μια γερμανική παροιμία λέει πως «μια συμφορά σπάνια έρχεται μόνη». Εν προκειμένω, η πολιτική κρίση στη Γερμανία, με την άνοδο της ακροδεξιάς και τον καταποντισμό των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού στις εκλογές σε Θουριγγία και Σαξονία, ακολουθείται και από «μαύρα μαντάτα» στην οικονομία.

Οι δύο κρίσεις, σε κάποιο βαθμό αλληλοτροφοδοτούνται, οδηγώντας σε ένα σπιράλ καθόδου για την άλλοτε πανίσχυρη Γερμανία, οι αναφορές στην οποία συνοδεύονται πλέον με τον χαρακτηρισμό του «Μεγάλου Ασθενή» της Ευρώπης.

Στο χείλος της ύφεσης

Στις τελευταίες εκτιμήσεις του, το Ινστιτούτο Ifo αναθεώρησε προς τα κάτω τις προηγούμενες εκτιμήσεις του που έκαναν λόγο για κλείσιμο του έτους με ανάπτυξη 0,4%, προβλέποντας πως τελικά η γερμανική οικονομία είναι πολύ πιθανόν να μείνει στάσιμη για φέτος.

«Η γερμανική οικονομία έχει κολλήσει και βυθίζεται σε κρίση, ενώ άλλες χώρες βρίσκονται σε πορεία ανάκαμψης», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομικών ερευνών του Ifo, Timo Wollmershaeuser, στο Reuters.

Οι φόβοι για ύφεση, που οικονομικά ορίζεται ως δύο διαδοχικά τρίμηνα συρρίκνωσης, έχουν ενισχυθεί από το γεγονός πως η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε το δεύτερο τρίμηνο του έτους. Μάλιστα η γερμανική βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε τον Ιούλιο, περισσότερο από το αναμενόμενο. Αυτή η πτώση αποδίδεται στην αδύναμη δραστηριότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας, της ατμομηχανής της γερμανικής οικονομίας.

Όπως εξήγησε ο Timo Wollmershaeuser οι δείκτες της γερμανικής οικονομίας είναι εδώ και πολύ καιρό οριακοί και αυτό συνεπάγεται πως το πρόσημο στο ΑΕΠ μπορεί να μεταβάλλεται από τη μια περίοδο στην άλλη. Ακόμη κι αν δεν μπορούμε να μιλάμε για ύφεση κάθε φορά, αναμφίβολα μπορούμε να μιλάμε για κρίση.

Για το επόμενο έτος, το Ifo αναμένει η οικονομία να αναπτυχθεί κατά μόλις 0,9%, ένα ποσοστό χαμηλότερο από τις προηγούμενες προβλέψεις του που αναφέρονταν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,5%.

Στην αγορά, παρά τη μείωση του πληθωρισμού, η κατανάλωση παραμένει ασθενής. Όπως σημειώνουν οικονομικοί αναλυτές, η ανασφάλεια έχει οδηγήσει τους Γερμανούς πολίτες στην αποταμίευση, το ποσοστό της οποίας έχει αυξηθεί κατά μια μονάδα σε σχέση με τα χρόνια πριν από την πανδημία.

Οι τρεις άξονες μιας δομικής κρίσης

Όλο και περισσότεροι οικονομολόγοι μιλούν πλέον για μια διαρθρωτική κρίση. «Γίνονται πολύ λίγες επενδύσεις ειδικά στη μεταποίηση και η παραγωγικότητα παραμένει στάσιμη εδώ και χρόνια», σχολίασε το Timo Wollmershaeuser.

Η ρήξη της Γερμανίας με τη Ρωσία, που τις στέρησε τη ζωτική φτηνή ενέργεια, έφερε στην επιφάνεια δομικά προβλήματα και ο ανταγωνισμός με την Κίνα επέφερε καίρια πλήγματα.

Ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ, σε προηγούμενη δήλωσή του, συνοψίζοντας εύστοχα τη γερμανική κρίση είχε τονίσει: «Κάποτε είχαμε πάντα φθηνό αέριο από τη Ρωσία, η Κίνα αγόραζε πάντα τα προϊόντα μας και οι Αμερικανοί ήταν πάντα αξιόπιστοι, πιστοί φίλοι, αναλαμβάνοτνας το στρατιωτικό βάρος από τους ώμους μας γιατί δεν γινόταν πόλεμος στην Ευρώπη. Αυτές οι εποχές έχουν πλέον τελειώσει».

Βιομηχανική παραγωγή στον κατήφορο

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ανακοίνωσε την Παρασκευή η ομοσπονδιακή στατιστική υπηρεσία, η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε τον Ιούλιο κατά 2,4% σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Στο αρνητικό αποτέλεσμα συνέβαλε η μεγάλη πτώση (8,1%) στην αυτοκινητοβιομηχανία.

«Τα δεδομένα της Παρασκευής παγώνουν όλους όσους ήλπιζαν σε μια ταχεία ανάκαμψη. Στην πραγματικότητα, υποδηλώνουν ότι η πτώση της βιομηχανίας έχει ακόμη πολύ δρόμο μπροστά», δήλωσε ο Carsten Brzeski, παγκόσμιος επικεφαλής μακροοικονομικών υπηρεσιών της ING.

Ο οικονομολόγος της Commerzbank, Ralph Solveen, σημείωσε στο Reuters πως η πρόσφατη αποδυνάμωση των δεικτών στο οικονομικό κλίμα υποδηλώνει επίσης πως δεν θα πρέπει να περιμένουμε ταχεία ανάκαμψη. «Υπάρχει αυξανόμενος κίνδυνος η γερμανική οικονομία να συνεχίσει να συρρικνώνεται ελαφρά το τρίτο τρίμηνο», υπογράμμισε.

«Η πτώση στη βιομηχανία είναι ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους αναμένουμε ότι η γερμανική οικονομία θα μείνει σε γενικές γραμμές στάσιμη το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους», ανέφερε από την πλευρά της η Franziska Palmas, ανώτερη οικονομολόγος της Capital Economics.

«Η βιομηχανική παραγωγή είναι απίθανο να βγει από την ύφεση αν δεν βελτιωθεί το εξωτερικό περιβάλλον», σημείωσε η Melanie Debono της Pantheon Macroeconomics, προσθέτοντας την «απότομη πτώση του εμπορικού πλεονάσματος τον Ιούλιο, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα».

Συγκεκριμένα το πλεόνασμα περιορίστηκε στα 16,8 δισ. ευρώ τον Ιούλιο, από 20,4 δισ. ευρώ τον Ιούνιο. «Οι τάσεις στη μεταποίηση, τις εισαγωγές και τις εξαγωγές εξακολουθούν να φαίνονται υφεσιακές, υπογραμμίζοντας τον κίνδυνο η οικονομία βρεθεί σε τεχνική ύφεση», συμπλήρωσε.