Δρ. Ιωάννης Καραφουλίδης: "Ο «Αλγόριθμος» της ισχύος" - Η εξαιρετική συγγραφική παρουσία του Κατερινιώτη οικονομολόγου! (Εκδόσεις Παπαζήση)

Ο συμπολίτης μας Κατερινιώτης κ. Ιωάννης Καραφουλίδης είναι Διδάκτορας Χρηματοοικονομικής Παν/μίου Μακεδονίας και συγγραφέας. Έχει διατελέσει στέλεχος της ALPHA BANK και από το 2017 έως το 2019 υπήρξε Επιστημονικός Σύμβουλος στο Δήμο Κατερίνης. Σήμερα μεταξύ άλλων είναι Ειδικός Συνεργάτης Επιμελητηρίου Πιερίας.

Πρόσφατα παρουσίασε το βιβλίο του με τίτλο "Ο «Αλγόριθμος» της ισχύος". Πρόκειται για ένα πόνημα εξαιρετικού ενδιαφέροντος, αποτέλεσμα πολλής μελέτης και μεγάλης έρευνας. Ένα βιβλίο που επιβάλλεται να υπάρχει στις βιβλιοθήκες μας. Ο ίδιος ο κ. Καραφουλίδης περιγράφει το βιβλίο του ως εξής:

"Όταν γύρω στα 1980 έπεσε στα χέρια μου ένα βιβλίο πολιτικής οικονομίας γραμμένο από τον John Eaton, κυριολεκτικά το ρούφηξα.

Αυτό που μου έκανε περισσότερο εντύπωση ήταν τρία γράμματα, γραμμένα με μια συγκεκριμένη σειρά: Κ-Ε-Χ.

Αυτά ήταν τα αρχικά γράμματα των λέξεων: Κεφάλαιο, Εμπορεύσιμα αγαθά,Χρήμα, που ουσιαστικά συμβόλιζαν το σύνολο των «βημάτων» ενός ολοκληρωμένου αλγόριθμου.

Η επαναλαμβανόμενη κερδοφόρος λειτουργία του καταλήγει στη δημιουργία όλο και μεγαλύτερων κεφαλαίων, τα οποία μετασχηματίζονται σε συνεχώς αυξανόμενους εμπορευματικούς όγκους, η εμπορική εκμετάλλευση των οποίων «διαιωνίζει» την αυξητική διαδικασία συσσώρευσης κερδών και κεφαλαίου. Γεγονός που δίνει στο νομέα τους τη δυνατότητα να αποκτήσει όχι μόνο οικονομική , αλλά και πολιτική ισχύ.

Επομένως ο αλγόριθμός μας αποδεικνύεται στην πραγματικότητα ισχυοπαραγωγός.

Εκτιμώντας ότι η διαδικασία Κ-Ε-Χ λειτουργεί παντού, στον ανεπτυγμένο και τον αναπτυσσόμενο κόσμο, ένιωσα την ανάγκη για ένα σύντομο ιστορικό και φιλοσοφικό ταξίδι, με σκοπό να κατανοήσω τα αίτια και τον τρόπο της  δημιουργίας αυτού αλγόριθμου , την εξέλιξή του, καθώς και το τι προοιωνίζεται η συνέχιση της λειτουργίας του για τις ανθρώπινες κοινωνίες.

Αυτό όμως που επέδρασε καταλυτικά υπέρ της απόφασής μου να καταγράψω τις σχετικές με τον τίτλο αυτού του πονήματος σκέψεις και προβληματισμούς ήταν μια σκέψη που κυοφορούσε, επί χρόνια , το μυαλό μου και είναι η εξής:  Ο αλγόριθμος  Κ-Ε-Χ περιγράφει την πιο σύγχρονη παραγωγική και συναλλακτική ανθρώπινη διαδικασία.

Εύκολα, ίσως, θα υπέθεται κανείς, ότι η εφαρμογή του αφορά στις ιδιωτικές ή και δημόσιες, σε ορισμένες περιπτώσεις, επιχειρήσεις.

Είναι όμως, πολύ πιθανό, εκεί με οδηγεί  η ερμηνεία συγκεκριμένων ιστορικών γεγονότων, που παρατίθενται στο βιβλίο,  η εφαρμογή της διαδικασίας Κ-Ε-Χ να έχει αναχθεί στην πράξη, εδώ και πολλούς αιώνες, στον κυρίαρχο τρόπο του σκέπτεσθαι και ενεργείν όλων των οργανωμένων κοινωνιών και κρατών και ότι  η ανάπτυξη και η ισχύς τους εξαρτάται από την όσο το δυνατόν πιστότερη και αποτελεσματικότερη εφαρμογή της.

Σε αυτήν, ακριβώς, την ερμηνεία βασισμένος, επιχειρώ μέσα από τις σελίδες αυτού του βιβλίου, κωδικοποιώντας την φιλοσοφία του αλγορίθμου και επαληθεύοντας με ιστορικά παραδείγματα την ισχύ του, να σκιαγραφήσω ένα ερμηνευτικό εργαλείο της εξέλιξης των ανθρωπίνων κοινωνιών και κρατών.

Θεωρώ, βεβαίως, υποχρέωσή μου να σημειώσω, ότι ο όρος «αλγόριθμος» δεν χρησιμοποιείται με την ίδια ακριβώς έννοια με την οποία χρησιμοποιείται στις θετικές επιστήμες και στην πληροφορική, δεν θα ήταν λογικό άλλωστε.

Η Οικονομία, κατά τη γνώμη μου, ως επιστήμη είναι διφυής, εμπεριέχει στους κόλπους της, τόσο το μαθηματικό και αιτιοκρατικό (ντετερμινιστικό) λογισμό, όσο και την, οφειλόμενη στη φύση και στο χαρακτήρα των ανθρωπιστικών επιστημών, αβεβαιότητα.

Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική επιστήμη της Οικονομίας, ξεκομμένη από την ανθρωπολογία, την κοινωνιολογία, την ιστορία, την ψυχολογία και τη φιλοσοφία.

Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα  αποξενωνόταν, κυριολεκτικά, από το υποκείμενό της, που είναι ο ίδιος ο άνθρωπος.

Ως εκ τούτου, η Οικονομία είναι «εν τω αυτώ» θετική, αλλά και ανθρωπιστική επιστήμη.

Αυτή η ανθρωπιστική της διάσταση είναι και ο λόγος που δεν επιτρέπει στους «αλγορίθμους» της να λειτουργούν εντελώς ντετερμινιστικά και προκαθορισμένα, αλλά λόγω του αδιαλείπτως εμπλεκομένου στις λειτουργίες της ανθρώπινου παράγοντα, έχει το «δικαίωμα» να προκαλεί, ενίοτε, εκπλήξεις και μη αναμενόμενες εξελίξεις..

Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, με αρωγό την Ιστορία, επιδιώκουμε την όσο το δυνατόν πιο στέρεη τεκμηρίωση των απόψεών μας.

Αφού εκθέσουμε τους όρους και τις προϋποθέσεις για την αποδοτική και αειφόρο λειτουργία του αλγορίθμου, οι οποίοι συγκροτούν το «Πολυκριτηριακό σύστημα αξιολόγησης του αλγορίθμου Κ-Ε-Χ», παραθέτουμε  με χρονολογική σειρά και ανάλογα με τη σπουδαιότητά τους, τις πιο χαρακτηριστικές ιστορικές περιπτώσεις ,που αποδεικνύουν όχι μόνο τη θεωρητική ,αλλά και την πρακτική ισχύ του, σε επίπεδο κυρίως οργανωμένων κοινωνιών και κυρίαρχων κρατών.

Με αυτό τον τρόπο αρχίζει ένα ενδιαφέρον διαδραστικό πνευματικό παιχνίδι μεταξύ του αναγνώστη και των κειμένων μας.

Ο πρώτος καλείται να κρίνει μέσα από τα ιστορικά μας παραδείγματα πρώτον, εάν τα κριτήρια που ορίσαμε για την καλή και αειφόρο λειτουργία του αλγορίθμου αντέχουν στην βάσανο των ιστορικών γεγονότων και δεύτερον, να αποφασίσει εάν η λειτουργία του αλγορίθμου της ισχύος και οι παραγόμενες συνέπειες της λειτουργίας του δύνανται να αποτελέσουν ερμηνευτικό ιστορικό εργαλείο, αλλά και εργαλείο για σχετικές προβλέψεις.

Τέλος, το τρίτο μέρος του βιβλίου αποτελεί την απαραίτητη «βάσανο» του θεωρητικού μου οικοδομήματος, μέσα από την περιγραφή και ερμηνεία της σύγχρονης γεωπολιτικής και οικονομικής συγκυρίας, προβάλλοντας παράλληλα τα πιθανότερα μελλοντικά σενάρια, που  προτείνονται από την θεωρητική μου «κατασκευή»."

 

*Το βιβλίο του Ιωάννη Καραφουλίδη ”Ο Αλγόριθμος της ισχύος” κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Παπαζήση.