ΠΙΕΡΙΑ: Βαμβάκι, είδος υπο εξαφάνιση... (ρεπορτάζ)

Στο φάσμα της ολικής καταστροφής βρίσκονται οι βαμβακοπαραγωγοί της Πιερίας, εξαιτίας των δύσκολων συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία στην αγορά. Σε μια χρονιά που είδαν τα έσοδα τους να μειώνονται δραματικά με την τιμή βάμβακος μετά το πρώτο κύμα πανδημίας, να παίρνει την κατιούσα, δηλώνουν πλέον με μελανά χρώματα την πορεία του προϊόντος. Και ενώ οι εναπομείναντες ελπίδες τους ήταν στραμμένες στα προ της πανδημίας επίπεδα, η τιμή έμεινε στάσιμη, μέχρι τη συγκομιδή του περασμένου φθινοπώρου. Καλούν την κυβέρνηση να δείξει υπεύθυνη στάση απέναντι τους, ενώ κάνουν λόγο για τους εκκοκκιστές που «παίζουν» εις βάρος τους και για αύξηση τιμών στα αγροτικά εφόδια.

Οι εκκοκκιστές ……θησαυρίζουν εις βάρος μας….

   Η παγκόσμια συγκυρία όπως υποστηρίζουν οι βαμβακοπαραγωγοί, ανέστειλε και αρκετές φορές δυσκόλεψε τις προπωλήσεις των εκκοκκιστών,  με αποτέλεσμα να είναι πιο φειδωλοί  απέναντι τους. Παράλληλα υποστηρίζουν πως οι τιμές μεταξύ αυτών και των εκκοκκιστηρίων έκλεισαν για την προηγούμενη χρονιά που σημαίνει πως ότι πήραν… πήραν. Οι τιμές όπως δηλώνουν, δεν καλύπτουν το κόστος παραγωγής και είναι απαγορευτικές για τη συνέχιση της καλλιέργειας τους. Γιάννης Καρακασίδης  «Για ακόμη μια φορά χαμένοι σε όλα είναι οι παραγωγοί. Λίγο η πανδημία, λίγο η οικονομική κρίση και οι καλλιέργειες πάνε υπό κατάρρευση. Ένα σοβαρό θέμα που αντιμετωπίζουμε, είναι οι τιμές των εκκοκκιστηρίων.  Όταν φτάνουμε στην παραγωγή και βλέπουμε ότι η διεθνής τιμή του προϊόντος στο χρηματιστήριο είναι στα 0.60 λεπτά, συνεννοούνται μεταξύ τους οι εκκοκκιστές και παίρνουν το προϊόν μας με 0,35- 0,37 λεπτά το κιλό, όπως έγινε και πέρυσι, όπως έγινε και φέτος. Παίζουν παιχνίδια εις βάρος των γεωργών και μας λένε «άμα θέλεις». Με τέτοια απάντηση που εισπράττουμε, δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, γιατί δεν μπορούμε να δώσουμε το βαμβάκι μας κάπου αλλού. Το βαμβάκι έγινε αντικείμενο κερδοσκοπίας από μια χούφτα ανθρώπους που θησαυρίζουν σε βάρος μας. Κατά τη γνώμη μου δεν μπορεί να γίνει καμία διαπραγμάτευση, καμία συνεννόηση ούτε και με το κράτος. Όλο το παιχνίδι το παίζουν οι εκκοκκιστές, το έχουν στο χέρι και το παίζουν όπως θέλουν. Και το κράτος να τους πει κάτι, οι εκκοκκιστές θα ζητήσουν από αυτό, π.χ., 0,20 λεπτά το κιλό, κάτι που δεν μπορεί να δεχτεί το κράτος». Ρένος Δημητριάδης «η αλήθεια είναι πως εκτός της οικονομική κρίση, έχουμε πλέον να αντιμετωπίσουμε και την πανδημία. Αυτό συνεπάγεται με πολλαπλά προβλήματα για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Από τη στιγμή που η τιμή του προϊόντος μας ήταν χαμηλή, δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε οικονομικά. Η τιμή κυμάνθηκε μεταξύ 0,35-0,37 λεπτά ανά κιλό, όταν βλέπαμε ότι στο χρηματιστήριο η διεθνής τιμή του βάμβακος κυμαινόταν στα 0,60 λεπτά το κιλό. Το κουάντο το κάνουν οι εκκοκκιστές σε βάρος των συμφερόντων μας». Δημήτρης  Νίκος «Δυστυχώς είχαμε μείωση στις τιμές και πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τα εισοδήματα μας μειώθηκαν δραματικά και δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της ερχόμενης καλλιέργειας. Οι τιμές ήταν κάτω των προσδοκιών μας δυστυχώς, με αποτέλεσμα να κρεμόμαστε πάνω σε τεντωμένο σχοινί. Οι εκκοκιστές είναι αυτοί που κινούν τα νήματα».

Ναι μεν, αλλά… ας μην τα θέλουν όλα εύκολα……

Στην αντίπερα όχθη, οι εκκοκκιστές υποστηρίζουν πως καθοριστικό ρόλο στην τιμή πώλησης παίζει, τόσο η ποιότητα του εκκοκκισμένου,, όσο και ο δείκτης τιμών του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης.  Παράλληλα, κάνουν λόγο για λανθασμένη σκέψη των παραγωγών να ρίχνουν το βάρους στους εκκοκκιστές. Κρουστάλλης Ευάγγελος - εκκοκκιστήρια Ημαθίας :« η τιμή του βαμβακιού δεν εξαρτάται από εμάς, αλλά από τον δείκτη του χρηματιστηρίου. Το βαμβάκι είναι ένα μεγάλο χρηματιστηριακό προϊόν. Εξαρτάται πόσο είναι ο δείκτης βάμβακος, ο Β δείκτης της Νέας Υόρκης και από κει καθορίζεται η τιμή σε συνδυασμό με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Δεν είναι στο χέρι μας.  Μακάρι για μας τους εκκοκκιστές, το βαμβάκι να έχει 60-70 και 80 λεπτά το κιλό, που σημαίνει ότι θα υπάρχει μεγαλύτερη καλλιέργεια και περισσότερο βαμβάκι στις μονάδες για να δουλέψουμε άλλες 5-10 ημέρες. Άρα λοιπόν, η σκέψη των παραγωγών είναι λανθασμένη. Εμείς καταβάλουμε μεγάλη προσπάθεια έστω και με ζημία εις βάρος μας, να πληρώνουμε κάτι παραπάνω στους παραγωγούς……... Επίσης, οι παραγωγοί ας μην τα θέλουν όλα εύκολα. Όταν υπάρχουν παραγωγοί που νοικιάζουν ένα χωράφι 110 ή 120 ή ακόμη και 100 ευρώ το στρέμμα, ψάχνουν τα έσοδα τους από διαφορετική πλευρά. Θα μπορούσε το ενοίκιο να είναι της τάξης των 50 ή 60 ευρώ. Πολλές φορές ανεβάζουν οι ίδιοι οι παραγωγοί το κόστος με αδικαιολόγητες κινήσεις. Ένα είναι το θέμα, ότι η πολιτεία δια μέσου της Ε.Ε., θα μπορούσε να καταφέρει μείωση τιμών στα λιπάσματα, στους σπόρους στα φάρμακα που εισάγουμε κτλ., θα μπορούσε ίσως με μικρότερο δασμό να έρχονται στην Ελλάδα προκειμένου να μειωθεί το κόστος της καλλιέργειας».

«Φωτιά» τα αγροτικά εφόδια ……. 

Επιπλέον του σοβαρού προβλήματος που προκύπτει για τους βαμβακοπαραγωγούς είναι και  η αύξηση τιμών στα αγροτικά εφόδια. Όπως δηλώνουν στην Kapa News, το βαμβάκι είναι ένα απόλυτα εξαγώγιμο προϊόν και δεν πρέπει να αφεθεί στην τύχη του. Επιβάλλεται η προσοχή και η στήριξη της πολιτείας με κάθε τρόπο, προκειμένου να συνεχιστεί η καλλιέργεια του. Καρακασίδης Γ. «προσπαθήσαμε με μπλόκα, με διαμαρτυρίες, με επιστολές, να βρεθεί μια λύση για την αύξηση τιμών των αγροτικών εφοδίων, αλλά όπως πάντα…. δεν εισπράξαμε τίποτα. Όπως είναι η κατάσταση πλέον, μας «τρώνε» άλλα κράτη, λόγω φθηνού κοστολογίου. Για παράδειγμα η Τουρκία, έχει φθηνό κοστολόγιο παραγωγής σε αντίθεση με μας που έχουμε ακριβό κοστολόγιο. Τα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, οι σπόροι και όλα όσα χρειαζόμαστε για την καλλιέργεια, έχουν πάρει την ανιούσα στις τιμές, χωρίς η κυβέρνηση και η εκάστοτε κυβέρνηση να μπορεί να δώσει λύση. Ούτε καν στο αγροτικό πετρέλαιο δεν κάνει κάτι. Βάση στρεμμάτων και βάση καλλιέργειας που δηλώνουμε στο ΟΣΔΕ, θα χρειαστούμε για παράδειγμα, 10 λίτρα πετρέλαιο ανά στρέμμα. Αυτό θέλουμε και τίποτα περισσότερο, αλλά δεν εισπράξαμε κάτι. Αν τα βάλουμε κάτω με το μολύβι, το κοστολόγιο στο βαμβάκι έχει ανέβει πάρα πολύ και δεν αφήνει κανένα κέρδος. Το μόνο που καταφέρνουμε είναι να «μπαίνουμε μέσα».  Δημητριάδης Ρ. «η κυβέρνηση πρέπει να μας βοηθήσει, να μας στηρίξει οικονομικά γιατί θα αφανιστούμε από το χάρτη ως παραγωγοί, ως αγρότες, ως άνθρωποι. Πρέπει να μας δώσουν οι εκκοκκιστές καλύτερες τιμές και η κυβέρνηση λόγω πανδημίας, να μας δώσει 30 ευρώ ανά στρέμμα. Επίσης, πρέπει να μειωθούν οι τιμές των λιπασμάτων και των φαρμάκων, γιατί κάθε χρονιά αυτό μας γονατίζει ακόμη περισσότερο».  Νίκος Δ. «Το στρέμμα σε νοικιασμένο χωράφι, θέλει γύρω στα 200-250 ευρώ έξοδα, ενώ άλλες χρονιές θέλαμε κάπως λιγότερα χρήματα. Επειδή πρέπει να προκαταβάλλουμε χρήματα για την αγορά σπόρου, λιπασμάτων, κτλ., φαντάζεστε σε πόσο δύσκολη  θέση βρισκόμαστε με τα πενιχρά έσοδα που εισπράττουμε από τους εκκοκκιστές και σε μια εποχή όπου όλα τα αγροτικά μας εφόδια, σκαρφάλωσαν στα ύψη. Δεν βάζω μέσα την προσωπική δουλειά που βρισκόμαστε στο χωράφι από το πρωί μέχρι το βράδυ. Πολλοί από τους βαμβακοπαραγωγούς ήδη έχουν σταματήσει την καλλιέργεια και στην περιοχή μου, από τα 15 άτομα, έμειναν στο χώρο του βάμβακος μόνο 3 άτομα. Αυτό όπως σας είπα, γίνεται εξαιτίας του κόστους  παραγωγής και της μειωμένης τιμής που παίρνουμε από τους εκκοκκιστές». 

Η κλειστή αγορά και η αύξηση τιμών της πρώτης ύλης, η αιτία του κακού….

Δεδομένων των τιμών που δεν ξεπερνούν τα 0,35-0,40 λεπτά το κιλό, ένας παραγωγός με 50 τόνους παραγωγή από 125 στρέμματα, με μέση απόδοση τα 200 κιλά το στρέμμα, θα εισπράξει περίπου 19.250 χιλιάδες ευρώ, με έξοδα που ξεπερνούν τα 15-17.000 ευρώ. Καλείται με τα λιγοστά χρήματα που του απομένουν, να συνεχίσει την καλλιέργεια του προϊόντος με ότι αυτό συνεπάγεται από έξοδα φυτοφαρμάκων, σπόρων, λιπασμάτων, ρεύματος, εργατικών, νερού. Και ενώ βρίσκονται μια ανάσα πριν την οικονομική κατάρρευση σε μια συγκυρία όπου οι περισσότεροι κλάδοι προσπαθούν να ανακάμψουν από την πανδημία, η αύξηση πετρελαίου, της τάξης του 30% και άνω, ήρθε να επισφραγίσει την αγωνία τους για το μέλλον. Όπως δήλωσε ο γεωπόνος Βασίλης Έξαρχος «η αύξηση τιμών των «παγκόσμιων πρώτων υλών, όπως το πετρέλαιο, το πλαστικό, ο χαλκός, ο σίδηρος, κτλ., εκτίναξαν γενικά τις τιμές όλων των αγαθών. Παράλληλα, η πανδημία που ξεκίνησε την προηγούμενη χρονιά, δημιούργησε ένα «κενό» στην αγορά, οι επιπτώσεις του οποίου φαίνονται φέτος. Πιο συγκεκριμένα «έσπασε» η κανονική ροή παραγωγής των εργοστασίων, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ελλείψεις και αυξήσεις των τιμών. Το πετρέλαιο ανατιμήθηκε από πέρυσι πάνω από 30% και συμπαρέσυρε σε αυξήσεις όλα τα αγαθά. Τα αγροτικά εφόδια, όπως λιπάσματα, γεωργικά φάρμακα και σπόροι, τα οποία στην πλειοψηφία τους εισάγονται από το εξωτερικό, αυξάνονται συνέχεια οι τιμές τους. σε αντίθετη πορεία όμως, βρίσκονται άλλα προιόντα, όπως το βαμβάκι, το οποίο εξαρτάται από την βιομηχανία ένδυσης και από το λιανικό εμπόριο ρούχων, που δεν λειτούργησε ούτε πέρυσι, ούτε φέτος. Έτσι δυστυχώς, από τη μία έχουμε αύξηση του κόστους των πρώτων υλών και από την άλλη, μείωση της ζήτησης των παραγόμενων από το βαμβάκι προϊόντων, όπως τα ρούχα, μιας και το λιανικό εμπόριο λόγω της πανδημίας, έμεινε και πιθανόν να παραμείνει κλειστό. Η αγορά δουλεύει μόνο με έναν κανόνα «προσφορά και ζήτηση». Έτσι κατά τη γνώμη μου εξηγούνται οι χαμηλές τιμές του βαμβακιού, που δεν έχει τη ζήτηση των προηγούμενων χρόνων. Από την άλλη, οι πρώτες ύλες που χρειάζονται για να καλλιεργήσει ο βαμβακοπαραγωγός, επηρεάζονται από το πετρέλαιο, από το πλαστικό, που συνεχώς έχουν αυξητική πορεία».

Βόρειο και Νότιο Ημισφαίριο………….

Ο κ. Κρουσταλλάκης αναφέρθηκε στη δυσμενή συγκυρία που ανέστειλε για αρκετό χρονικό διάστημα ή ακόμη, που δυσκόλεψε τις προπωλήσεις των εκκοκκιστών. Αναφέρθηκε επίσης, στο βόρειο και στο Νότιο ημισφαίριο της χώρας, στην τήρηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του προϊόντος και στις συμβάσεις  «Οι προπωλήσεις των εκκοκκιστών δυσκολεύτηκαν την περίοδο εκείνη που ήταν η εκκόκκιση και οπωσδήποτε πουλούσαν τα βαμβάκια με δυσκολία. Αυτή τη στιγμή, το βαμβάκι δέχτηκε βελτίωση τιμών, αλλά τώρα, για το βόρειο ημισφαίριο, είναι αργά. Και όταν λέω βόρειο ημισφαίριο, εννοώ πως η καλλιέργεια του βάμβακος γίνεται σε δυο ημισφαίρια, στο βόρειο και στο νότιο. Στο νότιο ημισφαίριο μαζεύουν τώρα τα βαμβάκια τους ενώ στο βόρειο τον επόμενο μήνα θα έχουμε σπορά. Δηλαδή έχουμε περίπου 6 μήνες διαφορά. Στο βόρειο ημισφαίριο η τιμή του προϊόντος δεν ήταν ικανοποιητική δυστυχώς εκείνη την εποχή…… Αυτή τη στιγμή όσοι παραγωγοί ενδιαφέρονται να κάνουν προπώληση με συμφωνητικά συμβόλαια, να κάνουν. Αυτή τη στιγμή το βαμβάκι είναι στα 0, 50-0,51 λεπτά. Αλλά θα πρέπει να τηρηθούν απαραίτητα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και η σύμβαση με τους παραγωγούς. Πρέπει να είναι επιμελής γιατί θα πρέπει να παραδώσει την ποσότητα με την οποία έκανε τη σύμβαση. Αντίστοιχα ο εκκοκκιστής σε εκκοκκισμένο, από το σύσπορο δηλαδή, ένα εκατομμύριο σύσπορο, βγάζει περίπου 330 τόνους εκκοκκισμένο και ο εκκοκκιστής το πουλάει, κάνει δηλαδή και ο ίδιος συμβόλαια και παράλληλα κάνει με τον παραγωγό το αντίστοιχο σύσπορο για την ποσότητα αυτή. Δεν το ρισκάρει ο εκκοκκιστής. Γι αυτό σας λέω ότι είναι εσφαλμένες οι απόψεις των παραγωγών». 

Τα πιστωτικά ιδρύματα έχουν απομακρυνθεί….

Σε ερώτηση μας αν η πολιτεία θα μπορούσε να βοηθήσει την όλη κατάσταση που επικρατεί μεταξύ παραγωγών και εκκοκκιστών, σε ότι αφορά την πώληση του προϊόντος, ο κ. Κρουστάλλης δήλωσε «Κάποτε η Ελλάδα γύρω στο 2000-2001, είχε φτάσει τα 4.800.000 καλλιεργήσιμα στρέμματα βάμβακος και τώρα βρισκόμαστε στα 2.800.000 στρέμματα. Η πολιτεία όταν λέμε, συμπεριλαμβάνει τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν απομακρυνθεί αρκετά από τον αγρότη. Επειδή η Ελλάδα είναι σχεδόν η μοναδική παραγωγική χώρα, πλην την Ισπανία που στέλνει μικρή ποσότητα στην Ευρώπη, με 300.000 στρέμματα βαμβάκι, σε αντίθεση με μας που έχουμε 2.800.000 στρέμματα, θα μπορούσε να πετύχει κάποια συμπληρωματικά ευρωπαϊκά κονδύλια για τον παραγωγό. Ίσως στα αγροτικά εφόδια να είχαμε κάποιες μειωμένες τιμές οι οποίες θα  αυξάνουν την στρεμματική καλλιέργεια».

Υ.Γ.  Σε 2ωρη τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε παρουσία 22 εκπροσώπων αγροτικών συλλόγων, οι οποίοι είχαν διατυπώσει εγγράφως σχετικό τους αίτημα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπήλιος Λιβανός, δήλωσε σύμμαχος στην ανάγκη ενίσχυσης στο βαμβάκι λόγω Κορωναιού.

Ρεπορτάζ: Μ. Α.Θ

(μέλος της συντακτικής ομάδας της Kapa News)

Διαβάστε ακόμη:

Κορωναϊός και κατάθλιψη (ρεπορτάζ)

Κραυγή αγανάκτησης των αστυνομικών Πιερίας στην εποχή του μεταναστευτικού, του κορωναϊού και της οικονομικής ύφεσης