ΚΕΠΕ: «Εφιαλτικό πρώτο τρίμηνο» του 2021 με ύφεση 10,4%

Ένα «εφιαλτικό πρώτο τρίμηνο» με ύφεση της ελληνικής οικονομίας κατά 10,4% «βλέπει» το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) στην τετραμηνιαία έκθεση «Οικονομικές Εξελίξεις, και αναμένει επιστροφή της ανάπτυξης από το δεύτερο τρίμηνο του έτους με ρυθμό 3%.

Για το 2020 το ΚΕΠΕ εκτιμά πως το ΑΕΠ της χώρας συρρικνώθηκε κατά 9,9%, υπό το βάρος των μέτρων που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού πλήττοντας τον τουρισμό, το λιανεμπόριο και το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών.

Οι προβλέψεις του α' εξαμήνου του 2021 περιβάλλονται από αβεβαιότητα, με το ΚΕΠΕ να επισημαίνει πως η «προβλεπόμενη πορεία του πραγματικού ΑΕΠ κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021, και συνεπώς, οι συνολικές οικονομικές εξελίξεις στην Ελλάδα, μπορεί να εξελιχθούν σύμφωνα με ένα περισσότερο ή λιγότερο ευνοϊκό σενάριο από το εκτιμώμενο, σε εξάρτηση από τις επιδράσεις μιας σειράς σημαντικών παραγόντων, αρκετοί από τους οποίους συνδέονται άμεσα με την εξέλιξη της πανδημίας».

Στους πιθανούς θετικούς καταλύτες περιλαμβάνει την ανακοπή της πορείας της πανδημίας με την αποτελεσματική εφαρμογή του μέτρου των εμβολιασμών, τη συνέχιση της εφαρμογής εξειδικευμένων αντισταθμιστικών μέτρων στήριξης νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, τη συνέχιση της παροχής των εργαλείων στήριξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και την απαρέγκλιτη εφαρμογή των αναγκαίων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Στις αντίρροπες δυνάμεις συγκαταλέγει το τρίτο κύμα πανδημίας, την αδυναμία πρόβλεψης της πορείας της τους επόμενους μήνες αλλά και την τυχόν εντατικοποίηση των γεωπολιτικών εντάσεων.

Το κρίσιμο τουριστικό γ' τρίμηνο και η σημασία των εμβολιασμών

Στην έκθεση υπογραμμίζεται η σημασία που θα έχει το εύρος των εμβολιασμών για την πορεία του τουριστικού προϊόντος το κρίσιμο γ' τρίμηνο του 2021.

«Αν όλα πάνε καλά, θα υπάρξει δυνατότητα κορύφωσης της ανάπτυξης στο τρίτο (τουριστικό) τρίμηνο του 2021 που πιθανότατα θα εξουδετερώσει τις όποιες αρνητικές εξελίξεις του πρώτου τριμήνου. Όμως, για να γίνει αυτό, θα πρέπει μέχρι τον προσεχή Ιούνιο, να έχουν εμβολιαστεί πάρα πολλοί άνθρωποι όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και αλλού. Μόνο έτσι θα αρχίσει να δημιουργείται κάποια ανοσία στον κορονοϊό. Το κλίμα θα βελτιωθεί αισθητά και οι μετακινήσεις θα ομαλοποιηθούν. Τότε λοιπόν, θα περιμένουμε στην Ελλάδα την επιστροφή των επισκεπτών μας. Δεν θα δούμε βέβαια τους τεράστιους αριθμούς που είχαμε δει το 2019, δηλαδή 31,4 εκατ. τουρίστες που δαπάνησαν γύρω στα 18 δισ. ευρώ. Όμως θα έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για τη δυναμική αύξηση των τουριστικών αφίξεων. Εδώ όμως είναι που πρέπει η κυβέρνηση να δει τα πράγματα πιο προσεκτικά, έτσι ώστε να διορθώσει κάποιες χρόνιες στρεβλώσεις και να ενισχύσει στη χώρα μας κάποιες διεθνώς αναδυόμενες τάσεις.», σημειώνεται στην έκθεση.

«Ο τουρίστας δεν θα είναι ο ίδιος με το 2019»

Το ΚΕΠΕ κάνει ειδική αναφορά στα μέτρα για τον τουρισμό που θα πρέπει να ληφθούν από την κυβέρνηση, τονίζοντας πως «η κυβέρνηση να δει τα πράγματα πιο προσεκτικά, έτσι ώστε να διορθώσει κάποιες χρόνιες στρεβλώσεις και να ενισχύσει στη χώρα μας κάποιες διεθνώς αναδυόμενες τάσεις».

Τονίζει την ανάγκη να εμπλουτιστεί το τουριστικό προϊόν με την ιστορία, τις παραδόσεις, την κουλτούρα τη φύση και τις τοπικές μας συνήθειες διότι ο τουρίστας του καλοκαιριού 2021 δεν θα είναι ίδιος με τον τουρίστα του καλοκαιριού 2019.

Ακόμα, το Κέντρο αναφέρει πως «η κυβέρνηση οφείλει, μέσω του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης, να φροντίσει για τις βασικές και ψηφιακές υποδομές αλλά και για τις υποδομές υγείας και ασφάλειας και να δώσει κίνητρα για την προσφορά μοναδικών εμπειριών.

Εάν το κάνει αυτό, θα καταφέρει να αναστρέψει στρεβλώσεις δεκαετιών όπου, για παράδειγμα, οι διανυκτερεύσεις των τουριστών και τα τουριστικά έσοδα είχαν μια συγκέντρωση πάνω από 80% σε πέντε μόνο περιφέρειες της χώρας (Νότιο Αιγαίο, Κρήτη, Κεντρική Μακεδονία, Αττική και Ιόνια νησιά) και αφορούσαν τέσσερις μόνο μήνες, από Ιούνιο μέχρι Σεπτέμβριο.

Δυστυχώς, όλα τα προηγούμενα χρόνια η τουριστική στρατηγική της Ελλάδας ήταν αποσπασματική, ουσιαστικά δεν υπήρχε. Είναι ευκαιρία, στη μετά κορονοϊό εποχή να διαμορφώσουμε μια νέα στρατηγική που θα βασίζεται στην ανθεκτικότητα, στη μακροχρόνια βιωσιμότητα, στον ψηφιακό μετασχηματισμό και στις συνέργειες με τις τοπικές κοινωνίες, έτσι ώστε να ενισχυθεί η τοπική εφοδιαστική αλυσίδα του τουρισμού».

Στο δ' τρίμηνο τη σκυτάλη θα πάρουν οι επενδύσεις, αρκεί να μην αναβάλλουμε τις μεταρρυθμίσεις

Το ΚΕΠΕ εκτιμά πως στο δ' τρίμηνο του 2021 η πορεία της οικονομίας θα είναι καλύτερη, λόγω των ευρωπαϊκών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης, καλώντας παράλληλα την κυβέρνηση να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις.