«Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος»: Σαν σήμερα πριν από 200 χρόνια

Πριν 200 χρόνια σαν σήμερα 24 Φεβρουαρίου 1821 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης εξέδωσε την προκήρυξη με τον τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος», το ιδεολογικό μανιφέστο της επανάστασης.

Στις 24 Φεβρουαρίου, ο Υψηλάντης εξέδωσε την προκήρυξη με τον τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος», το ιδεολογικό μανιφέστο της επανάστασης, με την οποία βεβαίωνε τους Έλληνες ότι «μια κραταιά δύναμις» ήταν έτοιμη να βοηθήσει τον αγώνα τους και τους καλούσε να πάρουν τα όπλα υπέρ των δικαιωμάτων και της ελευθερίας τους, μιμούμενοι τους άλλους ευρωπαϊκούς λαούς.

Ο Υψηλάντης, με την προκήρυξή του, στόχευε εξ αρχής στο να προκαλέσει ανταγωνισμό μεταξύ των τότε μεγάλων δυνάμεων με αφορμή το ελληνικό ζήτημα, έτσι ώστε, τελικά, να ωφεληθεί η ίδια η επανάσταση. Την 1η Μαρτίου ξεκίνησε την πορεία του προς τη Βλαχία, αφού ενώθηκε με τα τμήματα του Γεωργάκη Ολύμπιου, του Ιωάννη Φαρμάκη και πολλών Ελλήνων εθελοντών.

Μαζί με τον Ιερό Λόχο που είχε συγκροτηθεί από περίπου 500 σπουδαστές των σχολών των πριγκιπάτων, η στρατιωτική δύναμη του Υψηλάντη έφτανε τους 7.000, μεταξύ των οποίων ήταν Βαλκάνιοι γείτονες (Σέρβοι, Βούλγαροι, Αρβανίτες). Η έκβαση της επανάστασης στη Μολδοβλαχία ήταν ολέθρια για την ελληνική πλευρά, ωστόσο οι συνέπειές της αξιολογούνται θετικά, καθώς χάρις σε αυτήν κινητοποιήθηκε μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης, υπήρξε διεθνής συγκίνηση για τη θυσία των ανδρών του Ιερού Λόχου και ευνοήθηκε σε έναν βαθμό η εξέγερση στην υπόλοιπη χώρα.

Μετά την αποτυχία της επανάστασης στη Βλαχία, ο Γεωργάκης Ολύμπιος μαζί με τους άνδρες του συνόδευσαν τον Υψηλάντη μέχρι τα αυστριακά σύνορα. Στις 8 Ιουνίου ο Υψηλάντης με τους αδελφούς του και μερικούς άλλους διάβηκε τα σύνορα. Όταν ο Υψηλάντης εγκατέλειψε τον αγώνα, ο στρατός σκόρπισε.

Σε διεθνές (ευρωπαϊκό) επίπεδο, η είδηση για εξέγερση στα πριγκιπάτα από τον Υψηλάντη δεν έγινε ευνοϊκά δεκτή από τις ισχυρές δυνάμεις της εποχής και ύστερα από μια σειρά διπλωματικών διεργασιών (Αγγλία, Αυστρία) και πιέσεων, ο τσάρος της Ρωσίας Αλέξανδρος αποκήρυξε τελικά την εξέγερση και ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ της Κωνσταντινούπολης αφόρισε τον Υψηλάντη και κάλεσε τον πληθυσμό να μείνει υπάκουος στο καθεστώς.

Τα γεγονότα αυτά επηρέασαν το κίνημα στις ηγεμονίες και από το σημείο αυτό και μετά λανθασμένες επιλογές από το ελληνικό και ρουμανικό στρατόπεδο έφεραν την τελική αποτυχία της εξέγερσης στα πριγκιπάτα.